29 października 2020

Wnioskowanie o budowę placówki medycznej ułatwione – nowelizacja ustawy

W sierpniu Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zgodnie z treścią nowelizacji, przedłożonej przez byłego już Ministra Zdrowia, wnioskowanie o budowę placówki medycznej będzie uproszczone. Jakie zmiany czekają nas w najbliższej przyszłości?

Były Minister Zdrowia Łukasz Szumowski przedłożył projekt nowelizacji ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku, który wiąże się z usprawnieniem niektórych czynności urzędowych, zwłaszcza tych związanych z wnioskowaniem o finansowanie i opiniowanie inwestycji. Zaplanowane zmiany mają pomóc w uniknięciu jedynie krótkowzrocznego rozwoju rynku usług medycznych.
 

Najważniejsze zmiany w ustawie:

  •  Objęcie szerokiego spektrum podmiotów leczniczych
  •  Określenie dolnego limitu wartości dla OCI
  •  Wzmocnienie merytorycznej oceny wniosków
  •  Uproszczenie formularza wniosku i oceny
  •  Ujednolicenie formy składania wniosków w systemie
  •  Zmiana ważności OCI

Uzależnienie kontraktowania od pozytywnej opinii OCI

Zdaniem Ministerstwa Zdrowia istnieje potrzeba uzależnienia kontraktowania świadczeń z NFZ od posiadania pozytywnej opinii o celowości inwestycji, a także wsparcia ze środków publicznych jedynie tych przedsięwzięć, które są faktycznie celowe. Tym samym przedsięwzięcia inwestycyjne muszą odpowiadać istniejącym i prognozowanym potrzebom zdrowotnym, występującym w danym obszarze.
 

Dlaczego?

Przyczyną wprowadzenia zmian w przepisach prawnych jest ocena ministerstwa, określająca, że spektrum podmiotów leczniczych, realizujących inwestycje obarczone ryzykiem nieuzyskania kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia, objętych koniecznością posiadania OCI, jest zbyt wąskie.
 

Elektronizacja wnioskowania

Projekt nowelizacji ustawy przyjęty przez Radę Ministrów 7 sierpnia 2020 roku pozwoli uprościć proces oceny wniosków o inwestycję w kwestii ochrony zdrowia. Ułatwienie to dotyczyć będzie między innymi wnioskowania o dotację dla nowych szpitali. Co więcej, przyjęta nowelizacja wprowadzi pełną elektronizację składania wniosków, co znacząco ułatwi aplikowanie o dofinansowanie na konkretne cele w danej placówce zdrowia. Nowe przepisy zyskają moc prawną 1 stycznia 2021 roku.
Treść nowelizacji ma wyeliminować dotychczasowe problemy poprzez ujednolicenie formy składania wniosków. Od 1 stycznia 2021 roku wnioski o OCI (Opinię o Celowości Inwestycji) będzie można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przy użyciu systemu IOWISZ. Warto zaznaczyć, że Opinia o Celowości Inwestycji ważna będzie przez 3 lata od dnia wydania, a nie tak jak dotychczas bezterminowo.
 

Dlaczego?

Powodem wprowadzenia zmian jest między innymi brak kompatybilności w obiegu dokumentów. Fakt ten wynika z istnienia dwóch odrębnych systemów, jakimi są IOWISZ (Instrument Oceny Wniosków Inwestycyjnych w Sektorze Zdrowia) oraz ePUAP (Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej). Poprzez oba te systemy można obecnie składać wnioski, co sprawia, że komplikuje i dubluje się proces ich wypełniania, a także wydłuża czas niezbędny na rozpatrzenie wszystkich podań.
Celem planowanych przez rząd rozwiązań jest również eliminacja zjawiska nadpodaży usług medycznych oraz dostosowanie inwestycji w sektorze zdrowia do rzeczywistych potrzeb społeczeństwa. Określone w projekcie rozwiązania mają również umożliwić świadczeniodawcy perspektywiczny rozwój, który jest w pełni zgodny z potrzebami zdrowotnymi na stopniu lokalnym.


Nowe okoliczności ubiegania się o OCI

Nowelizacja ustawy zakłada także wprowadzenie nowych czynników ubiegania się o OCI. Zniesiona zostanie konieczność ubiegania się o Ocenę Celowości Inwestycji w przypadku chęci wprowadzenia jedynie drobnych zmian. Tym samym określony zostanie dolny limit wartości inwestycji, dla której będzie wydawana Opinia o Celowości Inwestycji.
Opinia ta dotyczyć będzie nowego podmiotu leczniczego, nowych jednostek bądź komórek organizacyjnych zakładu leczniczego lub innej inwestycji dotyczącej wykonywania działalności polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w obszarze województwa. Wszystkie z wymienionych inwestycji muszą przekraczać wartość kosztorysową 2 mln zł na dzień złożenia wniosku o wydanie opinii.


Dlaczego?

Zdaniem rządu pozwoli to na wyeliminowanie napływu wniosków o niskiej wartości kosztorysowej. Przyczyną tej decyzji jest fakt, iż wnioski te dotyczą inwestycji, które z punktu widzenia świadczeń w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, są nieistotne. W przeciwieństwie do nich inwestycje o wyższych wartościach mają znaczący wpływ na dostosowanie świadczeń do rzeczywistych potrzeb, które odzwierciedlone są w Mapach Potrzeb Zdrowotnych oraz Priorytetach Regionalnej Polityki Zdrowotnej.


Uproszczenie formularza wniosku i oceny

Jednym z istotnych punktów wprowadzanych od przyszłego roku zmian jest także sama kwestia uproszczenia formularzu wniosku i oceny. Zaplanowana zmiana polega na odstąpieniu od wymogu wskazania we wniosku o wydanie opinii dziedziny medycyny.
Zniesienie dziedzin wiąże się jednak z pewnymi konsekwencjami, którymi są ujednolicenie opłaty za wniosek oraz punktacja dla inwestycji jako całości. Oba te elementy mają zapewnić nie tylko przejrzystość wniosków, ale także równe traktowanie wnioskodawców. Aktualny stan prawny nie pozwala na dokonanie holistycznej oceny inwestycji, bez zaopiniowania poszczególnych dziedzin.


Dlaczego?

Według specjalistów funkcjonujący dotychczas podział wniosku na dziedziny zaburza pełną ocenę inwestycji. Ma to jednocześnie realny wpływ na zwiększenie nakładu pracy, implikuje także brak harmonizacji w zakresie wysokości wymaganych opłat oraz zmniejsza transparentność wniosków.


Dodatkowe wsparcie merytoryczne

Ustawodawcy za zasadne uznali także wprowadzenie wysokospecjalistycznego organu pomocniczego. Jego zadaniem ma być wsparcie, zwłaszcza w kwestii merytorycznej, przy ocenie inwestycji strategicznych o wysokiej wartości. W tym celu powołana została Komisja Oceny Wniosków Inwestycyjnych. Do jej zadań należeć będzie wydawanie opinii w przedmiocie oceny wniosków, dotyczących inwestycji o wartości kosztorysowej przekraczającej 50 mln zł. Zakres prac komisji skupiać będzie się na dokonaniu oceny, w jakim stopniu inwestycja spełnia, określone we wniosku, kryteria.

W jej skład wchodzić będzie po jednym przedstawicielu wskazanym przez Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do spraw finansów publicznych, ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, a także ministra właściwego do spraw zdrowia oraz Prezesa Funduszu. Przewodniczącym powołanej komisji będzie przedstawiciel ministra do spraw zdrowia.
Wystawiona przez komisję opinia sporządzona jest w postaci elektronicznej oraz opatrzona podpisem zaufanym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem osobistym przewodniczącego. Jak można przeczytać w treści nowelizacji, członkom komisji nie przysługuje wynagrodzenie.


Dlaczego?

Jak twierdzi Ministerstwo Zdrowia, potrzeba ta wynika z dużej złożoności zagadnień, a także zróżnicowania specyfiki ocenianych aspektów. Owe czynniki przekładają się zdaniem ministerstwa na trudność oceny składanych wniosków. Szczególne wymagania, istniejące w ochronie zdrowia, a także istotne znaczenie planowanego do realizacji przedsięwzięcia pod kątem udzielanych świadczeń zdrowotnych, wiążą się z potrzebą kontroli i nadzoru nad inwestycjami o wysokiej wartości.
 

Przeczytaj również: